زمان تقریبی مطالعه: 2 دقیقه
 

شرح الدر النظیم





شرح الدر النظیم فی خواص القرآن العظیم اثر عبدالعلی بیرجندی از علمای اعلام، حکیم و منجم می‌باشد.


۱ - معرفی اجمالی مفسر



شرح الدر النظیم فی خواص القرآن العظیم اثر شیخ نظام الدین عبدالعلی (م ۹۳۲ یا ۹۳۴ ق) فرزند محمد بیرجندی، از علمای اعلام، حکیم و منجم می‌باشد.
اسماعیل پاشا بغدادی به غلط وی را از علمای حنفی ذکر نموده و خیرالدین زرکلی نیز به تبع از بغدادی وی را حنفی مذهب می‌خواند. حال آنکه مفسر از علمای شیعه در عصر صفوی بوده و آثار بسیاری از خود باقی گذاشته است. قسمتی از مؤلفات و مصنفات وی در کتابخانه آستان قدس رضوی محفوظ است.
آقابزرگ تهرانی، در طبقات اعلام الشیعه به شرح حال وی پرداخته و مؤلفات وی را در الذریعه یاد کرده است (بیرجندی).

۲ - معرفی اجمالی تفسیر



تـفسیر مورد بحث در یک جلد به زبان عربی شرحی است مزجی بر تفسیر الدر النظیم فی فضائل القرآن و الذکر الحکیم که متن از ابوالسعادات عفیف الدین عبداللّه یافعی تمیمی‌ (۶۶۸ - ۷۶۸ ق) است. بیرجندی به شرح الدرالنظیم یافعی پرداخته و متعرض خواص سوره‌ها نیز می‌گردد.
در [[|سـوره الاعراف]]، آیه ۱۸۰ (و اللّه الاسماء الحسنی) به تفصیل اسماء و صفات خداوند را یاد کرده است.
نسخه‌ای از این تفسیر نزد شیخ احمد سکاکی طبسی بوده که در ترجمه خود از آن نقل می‌نماید. و نسخه مورخه ۱۰۵۳ ق در کتابخانه کاتب ابن سطور در کربلا محفوظ است.
[۵] حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۱.
[۶] کـتـابـخانه جور لیلی علی پاشا، ۲۵.
[۸] حسینی، سیدمحمدتقی، نور عثمانیه کتبخانه، ص۱۷۱.
[۹] فکرت، محمدآصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستانه قدس، ص۱۶.


۳ - پانویس


 
۱. اعراف/سوره۷، آیه۱۸۰.    
۲. آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، طبقات اعلام الشیعة، احیاء الداثر من القرن العاشر، ص۱۲۵.    
۳. زرکلی، خیرالدین، الاعلام، ج۴، ص۳۰.    
۴. آقابزرگ طهرانی، محمدمحسن، الذریعة الی تصانیف الشیعه، ج۱۳، ص۲۴۵.    
۵. حاجی خلیفه، مصطفی بن عبدالله، کشف الظنون، ج۱، ص۴۱.
۶. کـتـابـخانه جور لیلی علی پاشا، ۲۵.
۷. کحاله، عمررضا، معجم المؤلفین، ج۵، ص۲۶۶.    
۸. حسینی، سیدمحمدتقی، نور عثمانیه کتبخانه، ص۱۷۱.
۹. فکرت، محمدآصف، فهرست الفبائی کتب خطی کتابخانه مرکزی آستانه قدس، ص۱۶.


۴ - منبع


سایت اندیشه قم، برگرفته از مقاله «تفاسیر قرن دهم»، تاریخ بازیابی ۱۳۹۵/۵/۱۱.    






آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.